Op zondag 19 maart vindt de eerste door de Stichting Oude Kerkhof aangeboden gratis rondleiding in 2023 plaats over de uit 1785 stammende stadsbegraafplaats ‘Nabij Kapel in ’t Zand’, zoals de officiële benaming luidt. Er is geen inleidende presentatie in Cafe Aad Remunj. In eerdere berichtgeving is dit wel zo vermeld. De start is om 13:30 uur bij de publieksingang van de begraafplaats. Gedurende de twee uur durende rondleiding zullen alle vijf geloofsgedeelten en daarmee markante laatste rustplaatsen en locaties van dit rijksmonument worden bezocht. Het is niet alleen een plek waar een enorme hoeveelheid genealogische informatie zichtbaar is, maar ook het tastbare overblijfsel van een verdwenen samenleving. Hier liggen in de meest letterlijke zin van het woord de Roermondenaren die tussen 1750 en 1950 de historie van de stad medebepaald hebben. Daaronder bevinden zich niet alleen geestelijken, politici, leden van de rechterlijke macht, edelen, industriëlen en middenstanders, maar ook kunstenaars, medici, notarissen, architecten, stadsfiguren en kermisexploitanten. Vele graven herinneren bovendien aan de Tweede Wereldoorlog die vooral op het joodse gedeelte in het bijzonder gekenmerkt worden. Het is die dag onder meer mogelijk de crypte van de bisschoppenkapel te bezoeken, evenals andere grafkapellen die voor deze gelegenheid opengesteld zullen worden. Deelname is gratis

 

Van 1785 tot 1948 werd nagenoeg iedere Roermondenaar begraven op de begraafplaats nabij de Kapel in ’t Zand.De titel “D’n Aje Kirkhoaf” kreeg deze begraafplaats na de opening van de nieuwe begraafplaats “Tussen de Bergen” in 1948. Inmiddels is deze begraafplaats mede door zijn rijke historie zeer bekend tot over de landgrenzen. Wat minder bekend is bij het grote publiek is dat er sinds 2010 ook weer begraven kan worden. Grafrechten worden sindsdien weer aan geïnteresseerden uitgegeven. Onlangs werd Peter Schnitzeler, overleden in 1992 in Herkenbosch, herbegraven in Roermond.

Wie was Peter Schnitzeler?

Uit Dagblad De Limburger 19 januari 2023 door Hans Straus

Peter Schnitzeler senior (1911-1992) werd ooit door tv-coryfee Willem Duys ‘de beste dirigent van Nederland’ genoemd. Nu is hij dankzij zoon Peter na 25 jaar thuis in Roermond. Herbegraven op Den Aje Kirkhaof

Orpheus

Als dirigent en toonkunstenaar was Schnitzeler in Limburg en ver daarbuiten bekend. Hij maakte niet alleen de lokale muziekgezelschappen Eurydice en Orpheus groot, maar dirigeerde ook in Sittard bij de Oratoriumvereniging. Hij tilde als directeur de streekmuziekschool in Roermond op van een schooltje met 25 leerlingen naar een instituut met 1500 studenten.

Hij toerde door het land met zijn gezelschappen. Hij voerde in volle schouwburgen operettes als Die FledermausDer ZigeunerbaronDie Lustige Witwe en Der Bettelstudentvele malen op. Onder zijn leiding werd de Matthäus Passion in Limburg meer dan honderd keer opgevoerd. Sommige producties kostten destijds wel een half miljoen gulden.

Kerkrade

 

Schnitzeler werd geboren in Kerkrade, studeerde in Utrecht aan het conservatorium, woonde lang in Neer en in Herkenbosch waar hij uit
eindelijk ook samen met zijn vrouw Martha werd begraven. Voor zoon Peter, die op de bovenverdieping van de muziekschool in de Swalmerstraat in Roermond opgroeide, was het echter een erekwestie dat zijn vader uiteindelijk in Roermondse bodem rust zou vinden.

„Mijn vader heeft in Roermond zijn grootste successen gevierd. Hier heeft hij talloze musici geïnspireerd”, zegt Peter Schnitzeler junior (75). „In ons huis in de Swalmerstraat klonk altijd muziek. Zelf heb ik piano geleerd en zongik als bariton in zijn koren. Ik ben puur op mijn gevoel afgegaan toen bleek dat de grafrechten in Herkenbosch na 25 jaar verliepen. Ik ben hem dankbaar voor wat hij voor ons gezin heeft gedaan en wilde dat hij eindelijk in Roermond kon rusten. Op den Aje Kirkhaof, waar zo veel Roermondenaren liggen die wat betekend hebben voor de stad en de streek.”

Na overleg met zijn twee nog levende zussen Madeleine en Gerda nam Schnitzeler het initiatief voor de herbegrafenis onder een passend, nieuw monument. Een operatie die hem 9000 euro heeft gekost en de nodige emotionele beroering.

Heftig

„Ik was er niet bij toen pa en ma werden opgegraven. Dat vond ik te heftig. Pas toen hun overblijfselen weer onder de grond in Roermond lagen, heb ik een klein dankwoord gesproken.” Dank voor de vele muzikale herinneringen, maar ook voor de voorbeeldige inzet tijdens de Tweede Wereldoorlog. „Wat veel mensen niet weten is dat pa een Canadese onderscheiding heeft gekregen voor de hulp die hij neergeschoten piloten heeft geboden vanuit zijn huis in Neer. Je kunt gerust zeggen dat ik een intense waardering voor hem koester.”

 

Voor het tv-programma “Vergeten helden” van omroep Max zijn er onlangs filmopnames gemaakte op de begraafplaats. In deze serie duikt presentator Jörgen Tjon achter de verhalen van verzetsmensen uit de Tweede Wereldoorlog. In deze documentaire die rondom 4 en 5 mei 2023 uitgezonden wordt staat Dolf Wong Lun Hing centraal. Dolf Wong, van Chinees Surinaamse afkomst, vestigde zich in 1916 als huisarts in Roermond. Eerst aan de Willem II singel en later aan de Swalmerstraat. Hij huwde met Maria (zus) Franssen en zij kregen samen 9 kinderen waaronder de bekende beeldhouwer Dolf Wong en schilder René Wong. Gedurende de Tweede Wereldoorlog maakte hij zich, met gevaar voor eigen leven, verdienstelijk door neergeschoten Engelse piloten de grens over te vluchten naar Belgïe. Hij verleende vele hand-en spandiensten aan het verzet ondermeer door verklaringen op te stellen voor Roermondse mannen die zich aan de Arbeitseinsatz wilde onttrekken.

 

Dr Wong overleed in 1947 en werd begraven op het Oude Kerkhof. Op zijn graf ligt een dodenmasker dat gemaakt is na zijn overlijden door zijn twee zonen Dolf en René. Zijn echtgenote, Zus, overleed in 1985 en werd eveneens hier begraven.

Dodenmasker dr. Wong